Bilgisayar

Işığın görüşümüz ve genel sağlığımız için, özellikle uyku için hem zararlı hem de faydalı olabileceğini hepimiz biliyoruz. Doğal güneş ışığı hem UV hem de mavi ışık içerir. Hepimiz UV veya Ultraviyole ışığın tehlikelerini biliyoruz ve uzun vadeli hasarları önlemek için sıklıkla güneş gözlüğü takıyoruz.

Doğal gün ışığının rengi gün boyunca önemli ölçüde değişir. Şafakta ve alacakaranlıkta, güneş ışığının mavi içeriğinin çoğu sabahın erken saatlerinde ve gün batımında dramatik kırmızı gökyüzü ile sonuçlanacak şekilde dağılır. Güneş ışığının mavi içeriği öğlene yakın bir zirveye ulaşır.

Beyin, iç saatini ayarlamak için ışığın rengindeki bu değişikliği kullanmayı öğrenmiştir ve bu, akşamları uykulu hissetmemizin nedenlerinden biridir.

Ancak akşamları bir bilgisayar ekranına bakarak önemli miktarda zaman harcarsanız, ekrandan gelen yüksek mavi ışık içeriğin, bu süreci bozabileceğine ve uykuya dalmakta güçlükle sonuçlanabileceğine dair bazı kanıtlar vardır.

Peki, Mavi ışık hakkında ne biliyoruz? Görünür ışık spektrumunun bir parçası olan mavi ışık, gözünüzün daha derinlerine ulaşır ve kümülatif etkisi retinanıza zarar verebilir. Yaşa bağlı makula dejenerasyonunun (sarı nokta hastalığı*) gelişimi ile de bağlantılıdır. Hepsinden kötüsü, yatmak üzereyken beyninizi tamamen uyandırır. Burada bulunan mavi ışık filtresi programları; daha iyi göz koruması, sağlık ve üretkenlik için gece geç saatlere kadar çalışanlar için sahip olunması gereken bir yazılımlardır.

Mavi Işığın Göz Sağlığına Etkileri

İnsanlar, kullandıkları teknolojik cihazlar nedeniyle mavi ışığa maruz kalırlar ve Mavi ışığa maruz kalmanın sağlığa olumsuz etki ettiği görülmüştür. Bazı araştırmalar, devamlı mavi ışığa maruz kalmanın yaşa bağlı olarak ortaya çıkan sarı nokta hastalığına bir risk teşkil edebileceğini öne sürüyor.

Tüm bu sağlık etkileri nedeniyle bilgisayar ekrenı için mavi ışık filtresi kullanabilirsiniz. Burada, bilgisayarınız için en iyi ücretsiz mavi ışık filtresi programları var.

1. Windows Gece Işığı

  • Sistem: Windows

Bilgisayar ekranınız, gündüz gördüğünüz ışık türü olan mavi ışık yayar ve bu, sizi geceleri uyanık tutabilir. Uyumanıza yardımcı olması için gece ışığını açın, ekranınız geceleri gözlerinizi yormayan daha sıcak renkler gösterecektir.

Microsoft Windows 10 ve 11 kullanıyorsanız, Gece Işığı olarak bilinen yerleşik 'Mavi Işık' filtresi günlük kullanım için yeterince iyi olduğundan herhangi bir ek yazılım indirmenize gerek yoktur. Cihazınız belirli sürücüleri (DisplayLink veya Basic Display) kullanıyorsa veya HDR kullanıyorsa gece ışığı kullanılamaz.

Windows 10'da mavi ışık filtresini etkinleştirmek için Başlat > Ayarlar > Sistem > Monitör > Gece ışığı ayarları adımları izlemeniz gerekir.

2. Iris mini

  • Sistem: Windows | Mac | Linux

İris, bilgisayar ekranınızın renk sıcaklığını değiştirir. Iris mini, göz koruması için bir yazılımdır. Ekranın renk sıcaklığını azaltabilir ve ayrıca monitörün titreme oranını artırmadan (PWM sorunu olarak adlandırılan) ekran parlaklığını azaltabilir.

Renk sıcaklığını ekrandan yayılan mavi ışığı azaltmak gibi düşünün. Geceleri mavi ışık, uykumuzdan sorumlu olan melatonin hormonunun salgılanmasını durdurur.

Iris mini'nin geceleri yaptığı şey, bulunduğunuz yere göre renk sıcaklığının değerine bağlı olarak ekranınızı biraz daha sarı veya kırmızı yapar. Ayrıca Iris mini, ekranın titreme frekansını düşürmeden parlaklığı değiştirebilir ve ücretsizdir.

3. f.lux

  • Sistem: Windows | Mac | Linux

f.lux, bilgisayar ekranınızın her zaman bulunduğunuz oda gibi görünmesini sağlar. Güneş battığında, bilgisayarınızın ekranının iç mekan ışıklarınız gibi görünmesini sağlar. Sabah, her şeyin tekrar güneş ışığı gibi görünmesini sağlar. f.lux'a ne tür bir aydınlatmanız olduğunu ve nerede yaşadığınızı söyleyin. f.lux gerisini otomatik olarak halleder.

4. Redshift

  • Sistem: Windows | Mac | Linux

Redshift, renk sıcaklığını güneşin konumuna göre ayarlar. Gece ve gündüz farklı bir renk sıcaklığı ayarlanır. Alacakaranlık ve sabahın erken saatlerinde, renk sıcaklığı, gözlerinizin yavaş yavaş uyum sağlamasına izin vermek için gece sıcaklığından gündüz sıcaklığına sorunsuz bir şekilde geçiş yapar.

Geceleri renk sıcaklığı odanızdaki lambalara göre ayarlanmalıdır. Bu tipik olarak 3000K-4000K civarında düşük bir sıcaklıktır (varsayılan 3700K'dır). Gün boyunca, renk sıcaklığı genellikle 5500K-6500K civarında (varsayılan 5500K'dır) dışarıdan gelen ışıkla eşleşmelidir. Bulutlu bir günde ışık daha yüksek bir sıcaklığa sahiptir.

5. LightBulb

  • Sistem: Windows

LightBulb, geç saatlerde çalışırken bilgisayar ekranına bakmanın yarattığı göz yorgunluğunu azaltan bir uygulamadır. Gün geçtikçe gamayı sürekli olarak ayarlar ve ekran renk sıcaklığını öğleden sonra soğuk maviden gece boyunca sıcak sarıya geçirir. Birincil amacı, ekranın rengini çevrenizdeki ışık kaynaklarıyla eşleştirmektir, gündüz güneş ışığı ve gece yapay ışık. LightBulb, performans üzerinde minimum etkiye sahiptir ve birçok özelleştirme seçeneği sunar.

6. Eye Saver

  • Sistem: Windows

Göz koruması ve daha fazlası için ücretsiz bir mavi ışık filtresi programıdır. Bilgisayarda çalışırken gözlerinizi korur.

  • Mavi ışık filtresi – Ekrandan yayılan zararlı mavi ışığı filtreler ve renkleri sıcak ve gözleri yormaz.
  • Titreme engelleme – Göz yorgunluğuna ve baş ağrısına neden olan ekran arka ışığının görünmez titremesini ortadan kaldırır.
  • Mola hatırlatıcısı – Size mola vermenizi hatırlatır ve bilgisayarın önünde sağlığınızı koruma konusunda tavsiyelerde bulunur.

7. CareUEyes Lite

  • Sistem: Windows

Diğer parlaklık ayarlama yazılımlarından farklı olarak CareUEyes Lite, parlaklığı azaltmak için yarı saydam pencereler kullanmaz. Ekranın gama değerini doğrudan kontrol eder ve bu nedenle başlat menüsü ve görev çubuğundan etkilenmez. Ayrıca fare imlecinin ve ekran görüntülerinin rengini de etkilemez.

Ayrıca tepsi simgesine tıklayarak CareUEyes Lite'ın parlaklık ayarı özelliklerini çok pratik bir şekilde kolayca geri yükleyebilir veya kapatabilirsiniz.

CareUEyes Lite, düşük performanslı bir makinede bile çok iyi çalışabilir, yalnızca 600 kb disk alanı ve 1 m bellek kullanır ve mümkün olduğunca az CPU süresi kullanır.

8. PC Sun Screen

  • Sistem: Windows

PC SunScreen, Windows 7 veya üstünü çalıştıran PC'ler için basit bir yazılım uygulamasıdır ve ekran renginizi doğal gün ışığını taklit edecek şekilde otomatik olarak ayarlar, mavi içeriği gün doğumundan öğlene kadar kademeli olarak artırır ve ardından siz yatmadan önceki saatlerde azaltır. Araştırmalar, bunun uyku düzenleri üzerinde önemli bir etkisi olabileceğini göstermiştir.

Uygulama, uykuya giden saatlerde bilgisayar kullanmaktan hoşlanan ve uykuya dalmakta zorluk çeken kişiler için tasarlanmıştır.

Elbette bunun pek çok olası nedeni olabilir, ancak ekranınızdaki mavi ışığı kademeli olarak gidermek için PC SunScreen kullanmak yardımcı olabilir.

9. SunsetScreen

  • Sistem: Windows

SunsetScreen, akşamları ekranınızdaki parlamayı gidermeye yardımcı olan bir Windows uygulamasıdır. Bilimsel araştırmalar, beynin günün geç saatlerinde ürettiği kimyasal olan melatoninin mavi ışığa maruz kaldığında azaldığını göstermiştir. Bu mavi ışığı yumuşatarak geceleri düzgün bir şekilde gevşemek ve böylece daha dinlendirici bir uyku çekmek daha kolay hale gelir.

İster sabah şekerlemesi ister gece uykusu olun, SunsetScreen gün batımı ve gün doğumu zamanını ayarlamanıza olanak tanır, böylece uyku döngünüz üzerinde tam kontrole sahip olabilirsiniz.