Genel & Yaşam
“Uçuk hangi vitamin eksikliğinden çıkar?” sorusu ise özellikle hastaların en çok araştırma yaptığı konulardan biridir. Fakat buna cevap vermeden önce virüsü ve etkilerini iyi tanımak gerekir.
Mikrobik enfeksiyonlar nedeniyle başta ağız kenarı olmak üzere vücudun birçok noktasında çıkan sulu yaralara uçuk adı verilir. Tedavisi kesin olarak bilinmese de çeşitli yöntemlerle etkisi azaltılan ağrılı ve kaşıntılı bir hastalıktır. Bu belirtilere sebep olan “Herbes Simplex” adı verilen bir virüs, insan vücudunda ömür boyu kalır. (1) Bu nedenle zaman zaman belirtileri tamamen ortadan kalksa da hastalık ilerleyen süreçlerde kendini tekrar edebilir. Hastalığın tekrarlarlamasını doğal yollarla azaltmak için birçok yönteme başvurulabilir.
Uçuk Virüsü Nasıl Bulaşır?
Uçuğun bulaşması kolaydır, bunu engellemek için öncelikle insan vücuduna nasıl yerleştiğini bilmek gerekir. En çok bulaşma riski taşıyan faktörlerden biri de uçuğa sahip bir başka insanla temastır. Ayrıca yaralara temas ettikten sonra ellerinizi yıkayarak virüsten arındırmalısınız. Böylelikle virüsü başka ortamlara taşıma riskini azaltabilirsiniz. Bulaşma açısından sıkça rastlanan olaylardan bir diğeri ise uçuklu bir insanın havlu gibi ortak eşyalarının kullanılmasıdır. (2) Virüsün ağız kenarının yanı sıra vücutta en çok bulaştığı noktalar genital bölge, boyun ve burun çevresidir. Genital bölgede yayılan uçuk virüsü tip-2 olarak adlandırılır. Uçuk, hızlı yayılan bir virüs olduğu için açık yaralardan vücuda girmesi de oldukça olasıdır.
Uçuğun Vücutta Gelişim Aşamaları Nelerdir?
Uçuk vücutta üç aşamalı olarak seyreder. (3) İlk aşamada virüs vücuda girse bile herhangi bir yara olarak kendini göstermeyebilir. İkinci aşamada virüs vücutta pasif olarak yayılır. Uçuğun görsel olarak yaralar halinde oluşması için belirli uyarıcılar gerekebilir. Bu uyarıcılar ise uçuğun nüks dönemidir. En önemli uyarıcıların başında stres gelir. Herhangi bir üzüntü durumunda virüs aktif hale gelerek vücudun farklı noktalarında yaralar oluşturabilir. Psikolojik sorunların yanı sıra fiziksel zorlamalar nedeniyle de uçuk görülebilir. Vücutta yaraların olduğu zamanlar virüsün bulaşıcılığının en aktif olduğu andır. Bu süreçte uçuk, pasif döneme göre oldukça hızlı yayılır ve başkalarına bulaşır.
Uçuk Virüsü Belirtileri Nelerdir?
Uçuk virüsünde yaşanabilecek belirtiler ilk haftadan birkaç aya kadar vücutta kendini gösterebilir. Fakat genellikle yaraların oluşma süreci ilk haftada ortaya çıkar. Yaralarla birlikte farklı belirtiler de görülebilir. Bu belirtilerin bazıları şunlardır: (4)
- Ağızda yanma
- Kaşıntı
- Yüksek ateş
- Yaralar ile birlikte görülen su kabarcıkları
- Kızarıklıklar
- Baş ağrısı
- Yutma güçlüğü
Belirtilerin birçoğu kişiden kişiye değişebilir. Şikayetlerin devam etme süresi 1 ay sürebilir. Açık yaralar ve su kabarcıkları birçok hastayı rahatsız etse de uçuk üçüncü haftaya gelindiğinde çoğunlukla kendiliğinden iyileşir. Her tekrar eden uçukta ortaya çıkan belirtiler biraz daha azalır. Her uçukta meydana gelen en temel belirtiler ise kaşıntı, ağızda yanma, kızarıklık ve su kabarcıklarıdır. Ağız yaralarının oluşması bu su kabarcıklarının patlamasıyla gerçekleşir.
Bağışıklık Sistemi ve Uçuk Arasındaki İlişki Nedir?
“Uçuk hangi vitamin eksikliğinden çıkar?” sorusunun cevabı merak edilen konulardandır. Bu soruya cevaptan önce bağışıklık sistemi ve uçuk arasındaki ilişkiyi ele almak gerekir. Birçok hastalıkta olduğu gibi uçuk virüsünde de bağışıklık sistemi ön plana çıkar. Bu nedenle her ne kadar virüs vücutta tamamen yer etse de belirtilerin ortaya çıkışı bağışıklık sistemi güçlendirilerek engellenebilir. Özellikle stres gibi duygusal faktörler bağışıklık sistemini olumsuz etkileyerek uçuğun oluşumunu hızlandırır. Ayrıca vitamin, demir, çinko ve mineral eksikliklerinde de ağız yaralarının meydana geldiğini görmek mümkündür. (5)
Kış mevsiminde bağışıklık sisteminin daha çok hedef durumuna gelmesi ve kuru havanın dudakları çatlatma ihtimali uçuk için ideal bir ortam yaratır. Bunun önüne geçmek için D, E ve C vitaminleri yönünden zengin gıdalarla beslenmek önem taşır. (6) Ayrıca tek tip beslenmek yerine dengeli beslenme tercih edilmelidir. Kış mevsiminin sebze ve meyveleriyle vücut direnci artırılmalıdır. Böylelikle olası uçuk oluşumlarında bile virüsün daha az etki etmesi veya daha az tekrarlaması sağlanabilir. Bağışıklık sistemini önemli derecede etkileyen bir diğer unsur uykudur. Melatonin hormonunun salgılanması için uyku konusuna oldukça dikkat edilmelidir. Birçok araştırma uykunun bağışıklık sistemi üzerindeki etkisini destekler nitelikte çalışmalar ortaya koymuştur.
Uçuğun Tedavisi Nasıl Yapılır?
Uçuğun bilinen kesin bir tedavisi yoktur. (7) Bununla birlikte uçuğun belirtilerini ve semptomlarını azaltmaya yönelik yapılabilecekler vardır. Uygulanabilecek yöntemler ile virüsün yayılma alanı sınırlandırılarak bu sürecin daha az sancılı geçirilmesi sağlanır. Uçuğu kısa sürede atlatabilmek için ortak eşya kullanımı yapılmamalıdır. Uçuk olduğu bilinen kişilerle vücut temasından kaçınmak oldukça önemlidir. Bağışıklık sistemini olumsuz etkileyen alkol ve sigaradan uzak durulmalıdır. Düzenli bir beslenme alışkanlığı edinerek ve vücudun eksik olduğu vitaminleri alarak uçuk tekrarlarını azaltabilirsiniz.
Açık yaralara el ile temastan kaçınmak uçuğun vücudun diğer bölümlerine yayılmasını önler. (8) Bağışıklık sistemini güçlendiren probiyotikler bu süreçte sıklıkla tüketilebilir. Doktor kontrolünde bir muayeneden sonra antibiyotikler de uçuk tedavisinde kullanılabilir. Aynı zamanda aloe vera gibi jeller ve doğal kremlerle de enfeksiyonların önüne geçebilirsiniz. Siz de “Uçuk hangi vitamin eksikliğinden çıkar?”, “Uçuğun tedavisi nedir?” ve “Uçuğun etkilerini azaltmak için hangi yollara başvurulur?” gibi birçok sorunun yanıtını öğrendikten sonra hastalıkla mücadele konusunda bilgi sahibi olabilirsiniz. Böylelikle bağışıklığınızı güçlendirerek, uçuk oluşumuna neden olan durumların önüne geçebilirsiniz.
Kaynaklar:
- https://www.medicalpark.com.tr/ucuk/hg-2020
- https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/ucuk/#genel-tanitim
- https://www.medicalpark.com.tr/ucuk/hg-2020.
- https://www.medicana.com.tr/saglik-rehberi-detay/12283/ucuk-ve-ucuk..
- https://www.emseyhospital.com.tr/tr/blog/saglikli-yasam..
- https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/ucuk/#genel-tanitim
- https://www.koruhastanesi.com/ucuk-nedir---2840-5
- http://bilheal.bilkent.edu.tr/aykonu/August/ucuk.htm