Dijital dönüşümün etkisiyle finansal sistemlerde de köklü değişiklikler meydana gelmiştir.  Dönüşümün en çarpıcı örneklerinden biri de kripto para birimleri arasında öncü olan Bitcoin'in yükselişidir. Bitcoin, Satoshi Nakamoto takma adını kullanan bir kişi ya da grup tarafından 2008 yılında ilk kez ortaya çıkarılmış ve 2009’da açık kaynak kodlu yazılım olarak piyasaya sürülmüştür. Geleneksel alternatiflerinden daha değerli olan ilgili kripto para birimi, bilinen finansal birimlerden pek çok açıdan farklılık göstermektedir.

Sistemler arasındaki en bariz farklardan biri, Bitcoin’in merkezi olmayan bir yapıya sahip olmasıdır. Geleneksel finansal sistemler, bankalar ve finansal kurumlar tarafından merkezi bir şekilde yönetilir. Kurumlar; para transferlerini denetler, onaylar ve gerektiğinde müdahalede bulunur. Bitcoin ise blok zincir teknolojisi sayesinde tamamen merkeziyetsiz bir şekilde çalışır. Teknolojide, işlemler bir ağ üzerinde bulunan düğümler tarafından doğrulanır ve her işlem bir blok zincirine eklenir. Bu sayede Bitcoin işlemleri herhangi bir merkezi otoriteye ihtiyaç duymadan gerçekleşir. Dijital varlıkları muhafaza etmek içinse sanal cüzdanlar kullanılır. Bu noktada en iyi kripto para borsası olan platformları tercih etmek oldukça önemlidir.

Temel Kavramların Tanımları

Geleneksel finans sisteminin BTC’den farkını kavrayabilmek için tanımları hakkında bilgi edinilmesi gerekir. Böylece en temelden başlayarak detaylı bir analiz gerçekleştirilebilir. Çıkarımlar eşliğinde yenilikçi sistemin etki alanına dair bilgi sahibi olunması mümkündür. Temel kavramların detaylı tanımı aşağıdaki gibidir:

Bitcoin Nedir?

Bitcoin, 2008 yılının Ekim ayında kimliği belirsiz olan geliştirici grubu tarafından tanıtılan blok zincir tabanlı para birimidir. Dijital tabanlı olması bakımından bilinen finans araçlarından farklı bir işleyişe sahiptir. Herhangi bir devlet veya hükümete bağlı kalmaksızın faaliyet gösteren birim, kripto birimlerin atası konumundadır. Tanıtımından bugüne kadar etki alanını genişletmeye devam etmiş ve benzer altyapıların inşa edilmesine öncülük etmiştir.

Blok zincir tabanlı birimler; gösterdikleri gelişimle birlikte yatırım, ödeme ve birikim gibi amaçlarla kullanılmaya başlanmıştır. Değerleri ise arz-talep dengesine göre belirlenmektedir. Dolayısıyla finans araçlarına yönelik alternatif bir seçenek olarak değerlendirilen yapıdadırlar. Bu durumun sonucunda devletler, yeni düzenlemeler yapma yolunda adım atmaya başlamıştır.

Geleneksel Para (Fiat) Ne Demek?

Devletler tarafından ortaya sürülen ve takip edilen birimlere geleneksel para (Fiat) adı verilir. Basım süreçlerinin devlet tarafından imzalı biçimde gerçekleştirilmesi gereği itibari para olarak da bilinirler. Herhangi bir sahtecilik durumuna karşı merkeze bağlı koruma altındadırlar. Mevcut finans akışında dolaşımı en yoğun biçimde olan tür Fiat’tır.

Ülkelerin mevcut enflasyon oranı, basım hacmi ve ekonomik faaliyetleri kullandıkları nakdin değeri üzerinde etkiye sahiptir. Aynı zamanda politik yapı gibi durumlar da değerin değişimine neden olabilir. Dolayısıyla itibari paralar, ülkenin mevcut ekonomik ve politik konumuna bağlı olarak şekillenen yapıdadır.

İtibari Para (Fiat) ve BTC Arasındaki Temel Farklar

İtibari ve kripto paralar, işleyiş bakımından birbirinden ayrı özelliklere sahiptirler. Bu durumun bir sonucu olarak blok zincir tabanlı sistemlerin yükselişi, mevcut yapılanmaya karşı alternatif niteliği taşır. Bitcoin’in Fiat karşısında gösterdiği temel farklılıklar şu şekildedir:

• İtibari birimler, ülkenin ekonomik durumuna göre değer kazanır. BTC ise arz-talep dengesine bağlı olarak şekillenen bir yapıya sahiptir.
• Takip sürecinde Fiat gibi devletler ve bankalar tarafından takip edilmezler. Veri akışı, blok zincir içerisindeki bilgisayarlar tarafından şeffaf biçimde sağlanır.
• Geleneksel paralar, fiziki basım miktarına bağlı olarak hacmini genişletir. Kripto altyapılı olanlarsa tamamen dijital dünyada ilerleme gösterir.
• Merkeziyetsiz olmasından dolayı banka gibi aracı kurumlar tarafından komisyon üzerinden işlem görmez. Çevrim ve transferler süreçlerinde ekonomik seçenekler sunar.
• “Mining” adı verilen üretim sürecinde atfedilen her yeni değer ağdaki sistemler tarafından onaydan geçer. Aynı zamanda veriler kayıt defterine işlenir. Dolayısıyla nakitte görülen sahte basım gibi durumlar BTC’de görülmez.
• Sistemin herhangi bir üst otoritesi bulunmaz. Tüm akış blok zincirine dahil olan kullanıcılar ve bilgisayarlar tarafından takibe alınır.
• Küresel çapta yapılacak transerlerin saniyeler içinde gerçekleştirilmesini sağlar.

Kripto paralar, gösterdikleri farklılıklardan ötürü standart finans araçlarına alternatif olarak değerlendirilirler. Bu nedenle mevcut sistem akışı üzerindeki etkileri günden güne artış gösterir. Etkinin artışıyla birlikte devletler, birtakım yasal düzenlemeler ortaya koymaya çalışmıştır.

Bitcoin’in Geleneksel Paraya Etkisi

BTC gibi blok zincir sistemleri; şeffaflık, erişilebilirlik ve küresellik yaklaşımları dolayısıyla finans altyapılarını etki altına almıştır. Aynı zamanda borsa ve ödeme gibi alanlara uzanmaları nedeniyle rekabete dayalı düzenlemeleri beraberinde getirmişlerdir. Dolayısıyla mevcut sisteme yönelik devrim niteliğinde yenilikler yapmaktadırlar. Değişimi daha iyi kavramanız için alana bağlı etkiler, aşağıdaki başlıklarda ele alınmıştır.

Rekabet Faktörü

BTC’nin yükselişi sonucunda; borsa ağları, ödeme altyapıları ve aracı kurumlar için faaliyet şartları değişmiştir. Mevcut sistemler, kripto para sistemlerinin getirdiği bağımsız yapıyla pazar payı bağlamında rekabet içerisindedir. Bu nedenle devletler tarafından blok zincir birimlere yönelik birtakım yasal düzenlemeler yapılmaya başlanmıştır.

Yeni Yatırım Alanları

İlk kripto para BTC’nin çıkışıyla birlikte çeşitli topluluklar tarafından farklı birimler geliştirilmiştir. Sayısı zamanla artan birimler, borsa altyapılarına benzer biçimde gelişim göstermiştir. Böylece döviz, kıymetli maden ve hisse senedi satışlarına alternatif bir yatırım aracı doğmuştur. Başta Bitcoin olmak üzere arz edilen tüm kripto paraları kolay alım-satım işlemleriyle değerlendirmek mümkündür.

Ödeme Sistemlerinde Çeşitlilik

Kripto paraların ödeme yöntemi seçeneklerinde yer almaya başlaması finans sistemi üzerinde kapsamlı bir etkiye sahiptir. Nakit ve kredi kartı gibi seçeneklere kıyasla kolay aktarım imkanı sunar. Böylece alım-satım işlemleri daha hızlı biçimde gerçekleştirilmiş olur. Aynı zamanda ödeme esnasında yüksek komisyon miktarlarıyla işleme alınmaz.

Şeffaflık

Bitcoin, blok zincir sistemi üzerinde halka açık kayıt defterleriyle takip edilmesinin yanı sıra paranın dolaşımı ve üretilmesi sırasında gerçekleşen tüm işlemler de şeffaf yapıdadır. Bu bakımdan güvenlik düzeyinin geleneksel yöntemlere kıyasla oldukça yüksektir.

Erişilebilir Yapı

İnternet bağlantısı ve elektronik cihaza sahip olunduğu sürece BTC cüzdanlarına her yerden erişim sağlamak mümkündür. Bu durum, geleneksel bankacılık altyapılarına erişim sağlanamayan noktalarda bile kullanımını mümkün kılar. Ülke ve konum fark etmeksizin finansal işlemler her yerde eşit şartlarda kullanıma açıktır.

Küresellik

Bitcoin; ülke ve bölge bazlı geleneksel para birimlerinden farklı olarak merkezi olmayan bir özelliğe sahiptir. Aynı zamanda dünya çapında yüksek işlem hacmi vardır. Dolayısıyla standart sistemdeki aracı kurumlara gerek duyulmaksızın dünya çapında para transferleri yapmak mümkündür. Böylece yüksek komisyon oranları ve ek ücretlere karşı belirli düzeyde koruma sağlar.

Bitcoin’in Sunduğu Avantajlar

Bitcoin, yenilikçi bir finans aracı olması gereği pek çok farklı açıdan avantajlar sunar. Birim üzerinde işlem yapmaya başlamadan önce ilgili olanaklar hakkında fikir sahibi olmanız oldukça önemlidir. Edinilen bilgiler ışığında kripto paranın kullanım kolaylığından etkili biçimde faydalanmak mümkündür. Bitcoin’in sunduğu başlıca avantajlar şu şekildedir:

• Küresel çapta işlem hacmi bulunması ve her geçen gün gelişim göstermesi gereği yatırım aracı olarak kullanıma uygundur.
• Cüzdan uygulamaları aracılığıyla kolay bir şekilde muhafaza edilebilir.
• Gündelik hayatta yapılan alışverişlerde işletme desteğine göre ödeme yöntemi olarak değerlendirmek mümkündür.
• Merkeziyetsiz olmasından dolayı bankacılık altyapılarının bulunmadığı yerlerde bile kullanıma açıktır.
• Transfer ve para birimleri arası çevrim süreçlerinde düşük komisyonlarla işlem yapma imkanı bulunur.
• Madencilik seçeneğiyle sistemin işleyiş sürecine dahil olarak kazanç sağlamayı mümkün kılar.
• Güvenlik bakımından güçlü yapıya sahiptir.
• Stabil değerlere sahip birimleriyle yerel paralara alternatif sunar.

Konumu günden güne yükselen BTC; geleneksel ekonomik yapılanmadan bağımsız olan güçlü bir alternatif sunar. Blok zincir teknolojisi ve merkeziyetsiz yapısı gereği devletler tarafından basılan itibari paralardan ayrılır. Aynı zamanda güvenli, şeffaf, erişilebilir ve küresel yapısı sayesinde kullananlara pek çok farklı avantaj sağlayarak standart ödeme yöntemlerinden farklı yapıda olan, yenilikçi bir alternatifi beraberinde getirir. Avantajlar dahilinde BTC ve diğer kripto paraları gündelik hayatta kullanmaya başlayabilirsiniz. Böylece esnek ve erişilebilir bir deneyim elde etmiş olursunuz.